Driejarige stamgroepen

Een stamgroep is een groep met kinderen uit drie verschillende leerjaren of groepen. Je zit dus niet in groep 5, maar in een middenbouwgroep (groep 3, 4 en 5 samen). De stamgroep is je thuisgroep. Daar mag je zijn wie je bent, daar deel je lief en leed, daar voel je je thuis. In een sterk individualiserende maatschappij is de jenaplanschool nog belangijker als plek waar ze kunnen leren samenleven.

In een driejarige stamgroep oefen en ervaar je afwisselend hoe het is om jongste, middelste en oudste te zijn. Iedere rol brengt een eigen verantwoordelijkheid. De wetenschap toont steeds meer aan hoe belangijk het is die verschillen te ervaren en bijvoorbeeld niet 8 jaar lang de jongste te zijn. Kinderen ervaren wat het is om nieuw in een groep te komen en wat het is om iets nog niet te kunnen. Ze leren hulp te vragen en om die aan anderen aan te bieden.

We weten dat kinderen veel van elkaar leren en daar maken we graag gebruik van. Kinderen zien andere kinderen als voorbeeld, willen ook graag kunnen wat andere kinderen kunnen en willen het graag goed doen! Dat gaat het beste in een omgeving waar je uitgedaagd wordt en waar je je veilig voelt. De hele stamgroep voelt zich verantwoordelijk voor het leren van ieder kind in de groep. Daar helpen we elkaar ook bij. Samen maken we plannen en voeren die uit. Leren is een ingewikkeld proces en dat doe je uiteindelijk zelf. Aan de stamgroepleiders de taak om ervoor te zorgen dat kinderen veel leerkansen krijgen.

Kinderen zitten drie jaar in de stamgroep bij dezelfde stamgroepleiders. Drie jaar de tijd om samen te werken aan ontwikkeling. De tijd om een relatie op te bouwen, elkaar te begrijpen. En die relatie is nodig voor de ontwikkeling, want: ‘zonder relatie geen prestatie’. De stamgroepleider staat duidelijk aan het roer bij het aanleren van de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen. Dit gebeurt door effectieve instructie in kleinere groepjes, waardoor je ieder kind veel beter kunt zien dan in een traditionele centrale jaarklas (!).

Voor een bredere ontwikkeling zitten kinderen van de stamgroep elke dag meerdere keren in de kring. Dat is de plek waar de groep overlegt, leert, plannen maakt, speelt en viert. Het leren van vaardigheden gebeurt ook van en aan elkaar in kleinere tafelgroepen. Die zijn zo samengesteld, dat je veel kunt leren in de breedste zin van het woord. 

Vaak helpen en instrueren kinderen elkaar en is de stamgroepleider meer de regisseur van groepjes lerende kinderen. Kinderen die wat verder zijn worden ingezet om andere kinderen nieuwe vaardigheden te leren. En het zijn niet altijd de besten die iets mogen uitleggen en helpen. Juist voor een kind dat niet zo goed leest, is het een uitdaging om voor te lezen aan jongere kinderen.

Dit filmpje illustreert hoe gevarieerd het leven in een stamgroep eruit kan zien.